رجب طیب اردوغان در سخنرانی خود در مسجد ایاصوفیه بر نقش دولت در بازگشایی این مسجد تاریخی اشاره کرده و آن را یک دستاورد مهم تلقی کرد.
اسلامگرایی نوین ترکیه
رجب طیب اردوغان که در پایان مسابقه قرآن در مسجد ایا صوفیه در حال سخنرانی بود، از بازتولید اسلام در ترکیه سخن گفت و این رویکرد را یک دستاورد بسیار مهم برای جامعه ترکیه ارزیابی کرد. رئیس جمهور ترکیه، در این سخنرانی به تلاش بسیار برای جدا کردن جامعه ترکیه از قرآن طی دهه های گذشته اشاره کرده و آن را نوعی از خودبیگانگی جامعه ترکیه توسط دولت های لائیک قلمداد نمود.
رجب طیب اردوغان با تغییر کاربری مسجد تاریخی ایاصوفیه آن را از “موزه” به “مسجد” بازگرداند. این اقدام اردوغان با واکنش های بسیاری همراه بود و به نوعی باعث افزایش محبوبیت وی در بین اسلامگرایان ترکیه شد.
حزب حاکم عدالت و توسعه که یکی از احزاب اسلامگرا در ترکیه بوده و در خلال روندهای سیاسی از این رویکرد به عنوان یک جایگاه مهم در پیروزی خود بهره برده است.
کشور ترکیه همواره از لحاظ سنتی و تاریخی وابستگی بسیاری به اسلام داشته و گروه های بنیادگرای اسلامی قابل توجهی نیز همچنان در ترکیه فعال هستند.
یکی از اصلی ترین موانع پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا همواره همین بافت اسلامگرایی ترکیه است که به عنوان یک تهدید بالقوه برای اروپا مطرح است.
کشورهای اروپایی از حضور بیش از 84 میلیون مسلمان در باشگاه مسیحیت نگران بوده و همواره از عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا با بهانه های مختلف ممانعت می کنند.
در رویکرد اصلاحات اجتماعی غرب برای ترکیه به عنوان استاندارسازی جامعه سنتی ترکیه براساس آموزه های غربی به خصوص حقوق بشری تاکید بسیار بر کمرنگ شدن اسلام و توسعه آزادی های فردی به چشم می خورد.
رجب طیب اردوغان، سال گذشته از کنوانسیون منع خشونت علیه زنان به دلیل مغایرت با اصول اسلامی و ساختار فرهنگی ترکیه خارج شد و تو.ام با این اقدام، تجمعات و اعتراضات بسیاری در محکومیت این خروج ترکیه از این کنوانسیون صورت پذیرفت.