روز دوشنبه مصادف با 9 آبان، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه از راه اندازی هاب گازی جهان در ترکیه خبر داد.
راه اندازی هاب گازی جهان در ترکیه
با آغاز تنش های راهبردی در دریای سیاه، بین روسیه و اوکراین توام با افزایش شدید قیمت گاز و اعمال محدودیت های انرژِی توسط روسیه علیه کشورهای غربی به خصوص اروپا بود بسترهای جدید جنگ ترکیبی شکل گرفت.

از طرفی دیگر، نیاز به انرژی اروپا و نیازمندی روسیه برای تامین مالی جنگ که از طریق فروش گاز صورت می پذیرد باعث شد تا در حین جنگ، فروش و انتقال گاز از روسیه به اروپا تداوم یابد.
این در حالی است که بخش قابل توجهی از کشورهای جهان از جمله ترکیه نیز در اثر افزایش بهای جهانی گاز تکانه های تورمی قابل توجهی را تجربه کرده و در این زمینه متضرر شدند.
در این میان ترکیه با اتخاذ دیپلماسی فعال چند جانبه در تلاش است ضمن ایفای نقش راهبردی در خصوص بحران های بین المللی از ظرفیت های خود جهت حفظ و توسعه هژمونی منطقه بهره ببرد. بدون تردید عضویت ترکیه در ناتو و در عین حال همکاری با روسیه فرصت بسیار گرانقدری را در اختیار ترکیه از لحاظ منطقه ای و بین المللی قرار داده است.
به گونه ای که با تصمیم رئیس جمهور روسیه برای شکل دادن به هاب گازی جهان با محوریت ترکیه صورت خواهد پذیرفت. با این وجود، تمرکز انتقال گاز از خلیج فارس و دریای خزر چرخش پیدا کرده و هارتلند جدیدی در حوزه انرژی ناظر بر دریای سیاه و دریای اژه صورت خواهد گرفت.
این موضوع بدون تردید یک ساختار جدید راهبردی را در دریای سیاه و شرق مدیترانه صورت بندی خواهد نمود. به گونه ای که با توافق جدید میان لبنان و اسرائیل، باعث خواهد شد تا میزان بهره برداری انرژی گاز توسط اسرائیل، لبنان و مصر افزایش پیدا کند که این خود می تواند یک کریدور مهم انتقال انرژی را برای اروپا به همراه داشته باشد و عملا وابستگی انرژی غرب به خاورمیانه را کاهش دهد.
نیاز مالی روسیه به فروش انرژی در کنار تحریم های گسترده صورت گرفته علیه این کشور زمینه ساز شکل گیری ایده هاب انرژی شده است تا روسیه بتواند تامین مالی لازم را از طریق فروش گاز به دست آورد. اما در این میان، ظرفیت های انرژی ایران و موقعیت ژئوپلیتیکی آن تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
بدون شک، شکل گیری هاب انرژی در حوزه دریای اژه از نقش خلیح فارس و دریای خزر به شدت خواهد کاست و این کاهش ظرفیت بر قابلیت های بین المللی ایران اثرات متناقضی خواهد داشت.
به نظر می رسد که ایران بایستی با یک دیپلماسی فعال علاوه بر حضور در این هاب طراحی شده در کنار آن با مذاکره فشرده با روسیه مانع از حذف ایران از هاب نوین انرژی جهان گردیده و بیش از پیش نقش فعال در معادلات جهانی را ایفا کند.