پس از دوره ای طولانی از ثبات و نبود عملیات های تروریستی در ایران و ترکیه، وقوع زنجیره ای از رخدادهای تروریستی در این دو کشور و خدشه دار شدن امنیت ایران و ترکیه ، لزوم گفتگو و تعامل برای حل این مشکل را عیان کرد.
رایزنی حول محور امنیت ایران و ترکیه
۲۸ ام مهر ماه امسال بود که ،سلیمان سویلو (وزیر کشور ترکیه) که، در صدر هیاَتی بلندپایه با استقبال رسمی حسین ذوالفقاری (معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور) وارد تهران شده بود، با احمد وحیدی (وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران) دیدار کرد.
در آن دیدار، یادداشت تفاهم همکاری امنیتی و انتظامی دو وزارتخانه مورد بررسی نهایی قرار می‌گیرد. هیاَتی بلندپایه شامل فرمانده ژاندارمری و رئیس پلیس ترکیه، و محترم اینجه (معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور ترکیه)، سلیمان سویلو را در سفر به تهران همراهی می‌کردند.
این هفته نیز؛ احمد وحیدی (وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران) با سلیمان سویلو، همتای ترکیه ای خود به گفتگوی تلفنی پرداخت. در شرایط کنونی، محور گفتگوی این دو، به احتمال زیاد حول مسائلی در حیطه امنیت ایران و ترکیه و راهکارهای دو جانبه برای حل آنها بوده است. مبارزه با تروریسم با رویکرد دست بلند و سرکوب ترک های تروریستی در خارج از قلمروی سیاسی کشور و تامین امنیت مرزهای مشترک، دو شاه کلید مطمن نظر وزرای کشور دو همسایه در این روزهای پرتلاطم است.
به گزارش تارنمای وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران؛ وی در این گفتگوی تلفنی ضمن ابراز همدردی با همتای ترکیه‌ای خود به خاطر انفجار تروریستی اخیر در آن کشور، اظهار کرد: ایران و ترکیه دارای دشمنان مشترک هستند و باید در زمینه مقابله با تروریسم و ضربه زنندگان به امنیت ایران و ترکیه ، همکاری جدی‌تری صورت گیرد.
سردار وحیدی که (رئیس شورای امنیت کشور نیز هست)، یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران همواره از ترکیه‌ای قوی و با ثبات حمایت می کند و معتقدیم اقتدار و امنیت ایران و ترکیه به نفع دوطرف و منطقه خواهد بود. وحیدی از دعوت همتای ترکیه‌ای خود برای سفر به آنکارا تشکر و اظهار امیدواری کرد این سفر در آینده ای نزدیک انجام شود.
سلیمان سویلو (وزیر کشور ترکیه) هم در این گفت‌وگوی تلفنی، روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه را راهبردی و تاریخی دانست و گفت: همواره به دنبال تقویت و استحکام هرچه بیشتر روابط بین آنکارا و تهران هستیم و این را به نفع دو ملت و کشورهای منطقه می‌دانیم. وی افزود: کسانی به دنبال تضعیف روابط دو کشور هستند و باید مسئولان ترکیه و ایران با تقویت همه جانبه روابط، اجازه فرصت به بدخواهان دو ملت ندهند.
گروه های تروریستی چون (پ.ک.ک) و زیرشاخه آن پژاک در کنار کومله و دموکرات، علاوه بر ایجاد ناامنی در مناطق کردنشین دو کشور و تلاش برای سست کردن پایه های امنیت ایران و ترکیه ، اقدام به خرابکاری در خطوط مواصلاتی، عملیات های تروریستی، قاچاق مواد مخدر، سلاح و کالا می کنند و همچون مورد رخداده در تابستان امسال، حتی اقدام به آتش زدن جنگل ها و تخریب محیط زیست می کنند.
طبیعتا از نظر دوطرف، از استانبول تا شاهچراغ و از وان تا بوکان، عملیات های تروریستی و خرابکارانه پیدا و پنهان مذموم و محکوم هستند که می بایست با تشریک مساعی اقدام به ممانعت از تکرار حوادث مشابه در آینده نمود. بی شک چنین اقداماتی نیازمند هماهنگی بین مسئولین عالی‌رتبه دو کشور و در ادامه تیم های تخصصی و نیروهای میدانی است.
به نظر می رسد پس از تنش های اخیر بین آنکارا و تهران در خصوص تحولات قفقاز جنوبی، دغدغه‌های امنیت ایران و ترکیه ، طرفین را که یکی از قدیمی ترین و دیرپاترین مرزهای بین المللی جهان را به اشتراک دارند، به تعامل و حل مسائل از طریق دیالوگ سوق داده است.
جدائی طلبی کرد در هر دو کشور، هرگاه بین تهران و آنکارا اختلافی پیش مي آید، فرصت را غنیمت می شمارند و البته این اقدامات دوباره سران دو کشور را به یکدیگر نزدیک می سازد، در حقیقت اقدامات تروریستی به هر دو کشور یادآوری می کند که منافع و نگرانی های مشترکی دارند، که آنها را از تعمیق شکاف ها و اختلافات جزئی دور می سازد.
تلاش برای حفظ امنیت ایران و ترکیه
اکنون بیش از چند دهه است که هر دو کشور دریافته اند، پرونده گروه های معارض و جدائی طلب کردی بزرگ تر از آن است که به پلیس و قوای انتظامی سپرده شود و نیروهای مسلح هر دو کشور ناچار به مقابله با آنها در نقاط مرزی و فرامرزی شده اند، از زمان جنگ اول خلیج فارس در زمان بوش پدر، عراق مبدل به کانون بحران و تشنج برای سه همسایه شرقی، شمالی و غربی خود یعنی ایران، ترکیه و عراق شد؛ و جنگ داخلی سوریه عرصه را برای تازش این گروه های تروریستی بیش از پیش مهیا کرد.
اگر سوریه از دهه ها قبل به شکل کنترل شده از این گروهک ها برای امتیازگیری از ترکیه بهره می برد، اکنون این گروهک ها با مزدوری قدرت های فرامنطقه ای ایده های خامی در سر می پروراندند، که علاوه بر سوریه تمامیت ارضی چندین کشور دیگر از جمله ایران و ترکیه را تهدید می کرد.
حال که روند تحولات جهانی و خلا قدرت ناشی از ضعف دولت مرکزی عراق و البته خروج نیروهای روسی از سوریه ایجاد کرده است، بعید نیست تهران و آنکارا ناچار به عملیاتی زمینی در ماورای قلمروی خود شوند تا فتنه ای جدید که نه تنها این دو کشور، بلکه کلیت منطقه را تهدید می کند را در نطفه خفه کنند.
هیچ کس از سرسپردگی قماش بارزانی به رژیم صهیونیستی بی خبر نیست و همگان می دانند. حال که در اثر مذاکرات سوئد و فنلاند با ترکیه برای پذیرش عضویت آنها در ناتو روندی مثبت دارد، سرکردگان این گروهک ها جای امن خود را در اروپا در معرض خطر می بینند، به دنبال اربابی جدید هستند تا با پول پاشی خود مزدوران همیشگی را به حرکت درآورد.
بعید نیست، رژیم صهیونیستی بخواهد با ایفای چنین نقشی، همزمان ایران و ترکیه را به چالش بکشاند و به خیال خود آنها را در به کشورهای وامانده در تامین امنیت خود مبدل سازد.