رئیس جمهور ترکیه در برنامه ویژه حزب عدالت و توسعه برای جوانان در قونیه اظهار داشت: در سیاست جایی برای کینه و کدورت وجود ندارد. همانطور که گفتگو با مصر عملی شد، با سوریه نیز می توان چنین کرد.
تنش زدائی در مدیترانه شرقی توسط ترکیه
پس از آنکه اسرائیل توانست، میدان گازی موسوم به کاریش را با توافق، استخراج نماید، (پس از دهه ها اختلاف و جنگ و نزاع) ، مرز مشترک دریائی خود با لبنان را نیز ترسیم کرد. بر همین اساس انتظار می رود عامل انرژی و ژئواکونومی بتواند به دور جدیدی از رقابت و البته همگرائی منطقه ای و تنش زدائی در مدیترانه شرقی منتهی شود.
رجب طیب اردوغان (رئیس جمهور ترکیه) در سفر انتخاباتی خود به قونیه و در جریان برنامه ویژه حزب عدالت و توسعه برای جوانان، با اشاره به ترمیم روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس و عدم انحصار روابط با قطر اظهار داشت: کسانی هستند که می‌خواهند نارضایتی ترکیه از کشورهای حوزه خلیج را به منفعت تبدیل کنند. (وقتی اینها درست شد، بازی‌ها خراب شد).
در حال حاضر روابط ما با امارات متحده عربی در وضعیت خوبی قرار دارد. حتی بهتر خواهد شد. این امر آشکارا برخی از محافل را آشفته می‌کند. در روند پیش رو همانطور که این مسئله با مصر حل شد، با سوریه نیز حل خواهد شد. در سیاست جایی برای کینه و کدورت وجود ندارد.
وی درباره روابط با مصر و سوریه گفت: در دوره بعدی همانطور که با مصر وارد این مسیر شده‌ایم، با سوریه نیز می‌توانیم وارد این مسیر شویم. در سیاست هیچ کینه و کدورت ابدی وجود ندارد.
اردوغان تصریح کرد: ما حدود ۴۵ دقیقه با آقای عبدالفتاح السیسی (رئیس جمهور مصر)، ملاقاتی داشتیم. و با آغاز مذاکرات وزرا و کنسول های دیپلماتیک دو کشور، دوباره گفتگوها در سطح روسای جمهور تداوم و حتی گسترش خواهد یافت.
وی درباره روند تنش زدائی در مدیترانه شرقی افزود: تنها کاری که باید انجام دهیم حل این رنجش است. گفتیم که، در مدیترانه نباید چنین مشکلی بین ترکیه و مصر وجود داشته باشد. طبق اطلاعاتی که بعدا دریافت کردم، ایشان از این دیدار خشنود شده‌اند. ما نیز خشنودی خود را بر زبان آوردیم. اکنون این روند آغاز شده است، این روند با وزرای ما ادامه خواهد داشت. بعداً نیز دیدار خواهیم کرد. ارتباطات بین مردم مصر و ترکیه بسیار متفاوت است، ما نباید این قدرت را به دست دیگران دهیم.
به نظر می رسد، تجربه تنش زدائی ترکیه با کشورهای حوزه خلیج فارس که، پس از تنش آنها با قطر و نیز رقابت ها در یکی و شاخ آفریقا به اوج رسیده بود، می تواند باعث آغاز روندی مشابه و تنش زدائی در مدیترانه شرقی شود.
روشن است که، ترکیه تمایلی ندارد سطح روابط مصر و عربستان سعودی با یونان بیش از این افزوده شود و روند تعیین رژیم حقوقی ترکیه مدیترانه شرقی، چالشی بزرگ تر از مخالفت یونان و هم پیمانانش داشته باشد.
وقتی عامل انرژی توانست سطح روابط لبنان و اسرائیل را از تخاصم روزافزون به انعقاد معاهده مرزی برساند، چرا آنکارا از این مشوق برای بهبود روابط با کشورهائی چون سوریه و مصر که سابق بر این، دوست آنکارا قلمداد می شدند، نداشته باشد؟ کشورهایی که حتی هنوز هم میراث‌دار عصر عثمانی هستند و در نیاز به انرژی و ثروت کاملا با ترکیه هم داستان هستند.
همچنین نباید از یاد برد که اردوغان این سخنان را در یک نشست حزبی معطوف به انتخابات سرنوشت ساز پیش رو می گوید و ابعاد داخلی چنین سخنانی قطعا مد نظر این سیاستمدار کهنه کار بوده است. بی شک یکی از مهم ترین انتقادات رقبای او در سال آتی، عملکرد دولت وی در پرونده سوریه و کودتای اخیر مصر خواهد بود.
آنجا که اردوغان نتوانست بین مکنونات قلبی خود و شخص محمد مرسی و رئال پولیتیک (ژنرال سی‌سی) دست به انتخاب درستی بزند. اشتباهی که شاید از خطای استراتژیک مشاوران اردوغان بر می آید، آنجا که آنها در سال ۲۰۱۱ کار بشار اسد را تمام قلمداد کردند و در سال ۲۰۲۲ به‌دنبال تنش زدائی با همان فرد هستند.