اخیرا مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس ”سیاست خارجی کارآفرینانه و انسانی ترکیه” که در دانشگاه “حاجی بایرام ولی” آنکارا برگزار شد، گفت کشورش در جغرافیای وسیعی از آفریقا گرفته تا آسیا، و از خاورمیانه تا بالکان، یکی از کشورهایی است که امید داده و به یکی از قابل اعتمادترین بازیگران نظام جهانی مبدل شده است.
تحلیل اوغلو از محیط ترکیه
وی با اشاره براینکه، امروز در جهان مشکلات، بحران‌ها و جنگ‌های جدی وجود دارد، اظهار داشت، ۶۰ درصد جنگ‌ها و درگیری‌ها در جغرافیای نزدیک ترکیه رخ می‌دهند. ترکیه کشوری است که در محل اتصال دو قاره قرار دارد و در طول تاریخ علایق و منافعی در سه قاره داشته است.
وی افزود ما در جهان امروز شاهد این نکته هستیم که نه تنها ایده‌ها و کنش های اقتصادی، بلکه مخاطرات و تهدیدها نیز جهانی شده و آزمون‌هایی چون نزاع ها و جنگ‌ها، بحران های انرژی و غذایی، تروریسم، تغییرات اقلیمی، دیگرستیزی، اسلام‌هراسی و مهاجرت‌های در برابر ما وجود دارد.
وزیر خارجه ترکیه عنوان کرد افزایش رقابت بین‌المللی یافتن راه حل‌های مشترک را حتی برای مشکلاتی که بشریت را تهدید می کند دشوار کرده و سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل، اتحادیه اروپا و شورای اروپا در حل مشکلات جهانی ناکام مانده‌اند.
در ادامه تحلیل اوغلو از محیط ترکیه ،وی تاکید کرد ترکیه در جغرافیای وسیعی از آفریقا گرفته تا آسیا، از خاورمیانه تا بالکان، در راس کشورهایی قرار دارد که می‌توان بدان امیدوار شد، وی ادعا کرد، به هر یک از مسایل جهانی که نگاه کنید، خواهید دید که ترکیه بخشی از راه حل همه آنها است.
این سخنان در تحلیل اوغلو از محیط ترکیه ، به وضوح اشاره به نگاه احمد داوداوغلو وزیر خارجه اسبق و یار جدا شده رجب طیب اردوغان دارد. وی با تلاش برای احیای نقش تاریخی و مولفه جغرافیایی ترکیه به نگرشی رسید که خود دوست داشت عمق استراتژیک ترکیه نامیده شود و منتقدانش نوعثمانی گرایی.
دیدگاه او دقیقا در نقطه مقابل راهبرد کنونی وزارت خارجه ترکیه مبتنی بر بیشینه سازی نیل به منافع ملی از طریق دکترین ها و برنامه های مدون با فواصل زمانف مشخص و سیاست سیال در منطقه قرار دارد و اینکه چرا چاووش‌اوغلو در چنین زمانی و در دانشگاهی که با نطر شخص اردوغان از دل دانشگاه باسابقه قاضی آنکارا منتزع شد، بیان می کند می تواند محل بحث و گمانه زنی های بسیاری باشد.
البته ممکن است که برخی به درستی به آماده شدن چنین سخنرانی هائی توسط مشاوران اشاره کنند، اما سوال باقی مانده این است که چرا در تحلیل اوغلو از محیط ترکیه ، باید شاهد این سخنان باشیم و چاووش‌اوغلو چنین سخنانی بر لب براند.
او شاید بیشتر از همه به حساسیت اردوغان به یارهای جداشده و جاماندگان در دیروز آگاه باشد، اردوغان رهبری کاریزماتیک است که به داوداوغلو ی دانشگاهی اعتماد کرد و چرخ ایام رشته مودت بین این دو را گسست. و چاووش اوغلو دیپلماتی کارکشته و سخندان که بس بعید است سخنی نابجا به زبان بیاورد.