با توجه به تحولات دیپلماتیک و واقعیت های میدانی سوریه، به نظر می‌رسد احتمال دیدار رجب طیب اردوغان با بشار اسد بیشتر می شود.
دیدار اسد و اردوغان
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در پانزدهم دسامبر اعلام کرد به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پیشنهاد داده است تا دیداری بین سران ترکیه، روسیه و سوریه برگزار شود. در این راستا با تلاش های حاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه و بهره گیری از توان چانه زنی و فشار روسیه، موضع سرسختانه دولت سوریه در باب موکول کردن هر دیداری بین مقامات ترکیه و سوریه به بعد از انتخابات آتی ترکیه تغییر کرد.
وزارت دفاع روسیه روز گذشته اعلام کرد که وزرای دفاع روسیه، سوریه و ترکیه در مسکو مذاکرات سه جانبه‌ای را برای بررسی راه‌های حل بحران سوریه برگزار کردند.
شامگاه چهارشنبه گذشته وزارت دفاع ترکیه در بیانیه‌ای خبر داد که برای اولین بار از زمان آغاز بحران سوریه در سال ۲۰۱۱ وزرای دفاع روسیه، ترکیه و سوریه و رؤسای سرویس‌های اطلاعاتی سوریه و ترکیه در مسکو در فضایی سازنده دیدار کردند.
«حلوصی آکار» وزیر دفاع ترکیه دیروز جمعه ۳۰ دسامبر و پس از دیدار روز چهارشنبه با وزیر دفاع سوریه، در سخنانی گفت در صورت مهیا بودن شرایط ممکن است که رؤسای جمهور سوریه و ترکیه با یکدیگر دیدار کنند.
آکار گفت: «پس از تحولات مثبت در این مرحله که از طریق گفتگو میان وزیران و مقامات اطلاعاتی ترکیه و سوریه رخ داد، در صورت مهیا شدن شرایط، امکان برگزاری نشستی میان اردوغان و بشار اسد وجود دارد».
وزیر دفاع ترکیه شب پنجشنبه ۲۹ دسامبر پس از بازگشت از سفر مسکو و دیدار با وزیر دفاع سوریه نیز گفته بود که نشست‌های بیشتری در این راستا انجام خواهد گرفت و ترکیه به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه احترام می‌گذارد.
آکار سپس گفت: «به نظر ما اقداماتی که بعد از این انجام می‌گیرد، به طور جدی نقش مهمی در صلح و ثبات منطقه به خصوص سوریه خواهد داشت. توافق کردیم که چنین نشست‌هایی در آینده نیز برگزار شود و ما به وظایف خود عمل خواهیم کرد و تلاش می‌کنیم که صلح و ثبات را در نزدیک‌ترین ممکن بازگردانیم».
هفته قبل نیز مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در نشستی در آنکارا گفت که در مرحله آتی با وزیر خارجه سوریه دیدار خواهد کرد. چاووش‌اوغلو پس از این اظهارات آکار مجددا به اعلام موضع در این زمینه پرداخت.
مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه روز پنجشنبه از برنامه ریزی برای دیدار رهبران ترکیه، روسیه و سوریه خبر داد و گفت این دیدار برای دستیابی به یک راه حل در سوریه اهمیت دارد.
وزیر امور خارجه ترکیه افزود: در مورد اجلاس سران سه کشور ترکیه، روسیه و سوریه، هنوز تاریخ مشخصی وجود ندارد، اما ژانویه برای برگزاری این دیدار خیلی زود است. بنابراین نمی‌توان گفت که این اجلاس در ژانویه ۲۰۲۳ برگزار می‌شود.
چاووش اوغلو درباره نشست سه جانبه اخیر وزیران دفاع روسیه، ترکیه و سوریه نیز گفت که این مذاکرات از نظر دستیابی به توافق بر سر نقشه راه حل و فصل سوریه حائز اهمیت است و تماس‌ها در این زمینه ادامه خواهد داشت.
خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه، پیش از این گفته بود: آنکارا در حال انجام گفت وگوهایی با مسکو درباره عملیات زمینی احتمالی خود علیه گروه‌های تروریستی در شمال سوریه است. وزیر دفاع ترکیه افزوده بود: ما با روسیه در مورد همه مسائل از جمله باز کردن حریم هوایی مذاکره و گفت وگو می‌کنیم.
آکار افزود: هیچ طرفی نباید انتظار داشته باشد که ترکیه با عناصر تروریستی مستقر در امتداد مرزهایش به رهبری کشورهایی که درصدد بی‌ثبات کردن منطقه و به هرج و مرج کشاندن آن هستند، مدارا کند. وزیر دفاع ترکیه در عین حال نامی از این کشورها نبرد.
شایان ذکر است ارتش ترکیه از ۲۰ نوامبر (۲۹ آبان) حملات هوایی و توپخانه‌ای خود را به مناطق شمال سوریه و عراق شدت بخشیده است. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه گفته است که این کشور اجرای عملیات زمینی به خاک سوریه را نیز در حال بررسی دارد.
مهم ترین شرط دمشق برای مذاکره با ترکیه خروج نیروهای نظامی این کشور از مناطق اشغالی سوریه در شمال این کشور است. به نظر می رسد هدف کلان دولت ترکیه استفاده از کارت سوریه برای پیروزی در انتخابات حساس پیش رو باشد، امری که دولت اسد نیز به خوبی به آن پی برد اما فشار مسکو مانع از ثبات رأی دمشق در این خصوص می شود.