احتمال تغییر در موازنه قوا در اژه و برتری هوایی یونان به ترکیه

ژنرال «عابدین اونال» فرمانده بازنشسته نیروی هوایی ترکیه معتقد است که  اگر پروژه ترکیه در  نوسازی جنگنده‌های «اف-۱۶» شکست بخورد و یونان پروژه‌های خود را محقق کند، طرف یونانی از نظر هواپیماهای جنگی در سال ۲۰۲۵ دست بالاتر را خواهد داشت. بنابراین، برنامه ترکیه برای خرید ۴۰ فروند هواپیمای اف-۱۶ وایپر و نوسازی ۸۰ فروند از ناوگان جنگنده اف-۱۶ حیاتی است.

ترکیه امیدوار است که آمریکا قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری را که در اکتبر 2021 برای ۴۰ جت جدید اف-۱۶ بلاک وایپر و ۷۹ کیت نوسازی برای ارتقاء جنگنده‌های اف-۱۶ قدیمی در ناوگان که درخواست کرده بود، تصویب کند. با این حال، کنگره هنوز آن را تایید نکرده و «باب منندز» سناتور پر نفوذ دموکرات از ایالت نیوجرسی همچنان اصرار دارد مادامی که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه تغییرات گسترده ای در سیاست خود اعمال نکند، سد راه این معامله خواهد بود.

یونان احتمالاً تا نیمه دوم این دهه هیچ جنگنده اف-۳۵ را تحویل نخواهد گرفت. در مجموع همه این جت‌ها از نوع  اف-۱۶ بلاک که ستون فقرات ناوگان جنگنده ترکیه را تشکیل می‌دهند، پیشرفته‌تر هستند و در حالی که ترکیه بدون شک مزیت کمی را حفظ خواهد کرد، یونان به سرعت در حال دستیابی به برتری کیفی است.

نباید از نظر دور داشت که حتی اگر این فروش به اتفاق آرا تایید شود، تحلیلگران خاطرنشان کرده‌اند که ترکیه هنوز برای دریافت جنگنده‌های اف-۱۶ بلاک جدید خود به دلیل عقب ماندگی شرکت سازنده ناشی از تقاضای زیاد مدتی منتظر خواهد بود. منندز از فروش جنگنده‌های رادارگریز نسل پنجم« اف-۳۵» به یونان نیز حمایت می‌کند. آتن دستکم ۲۰ فروند از این  جنگنده نسل پنجم را می‌خواهد.

پیش بینی ژنرال اونال مبنی بر اینکه یونان می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ به دست بالا دست یابد جالب است. آتن انتظار دارد ۲۴ جنگنده نسل چهار و نیم «رافال» را که از فرانسه خریداری کرده تا ژانویه ۲۰۲۵ تحویل بگیرد.

در حالیکه در شاخص جهانی قدرت آتش ۲۰۲۳، ترکیه در هر رده، از جمله نیروی هوایی از یونان قدرتمندتر است اما آتن می‌تواند با خرید جنگنده‌های جدید مزیت کیفی آشکاری به دست آورد.

ترکیه البته پروژه نوسازی «اوزگور» را نیز در نظر دارد. این پروژه شامل نصب تجهیزات اویونیک جدیده بر روی جنگنده‌های اف-۱۶ قدیمی است. در حالی که توانایی ترکیه برای ارتقای اساسی بسیاری از جنگنده‌های اف-۱۶ قابل توجه است، به نظر می‌رسد ناوگان جنگنده بزرگتر این کشور در نهایت در آینده نزدیک از نظر فناوری از رقیب یونانی خود پایین‌تر باشد.

همچنین بایستی توجه داشت که اولین بلوک تحویلی از جنگنده ملی ترکیه به ارتش این کشور نسل چهار و نیمی خواهد بود و پس از بازبینی‌ها، اصلاحات و اخذبازخوردها امکان ارتقای بلوک دوم به بعد به نسل پنجم مهیا می‌شود. همچنین چه به لحاظ زمان تحویل و چه سرعت تولید، بس بعید است ترکیه بتواند در برابر ناوگان هوائییونان دست برتر را حفظ کند، البته اخیرا مشاهده شد که ترکیه در برنامه تولید جنگنده بومی خود از زمانبندی اولیه جلوتر افتاده است.