İsrail- Türkiye İlişkileri Geleceği

İsrail’de dört yılda beşinci kez yapılan erken seçimde ülkenin en uzun süre başbakanlık yapan ismi Binyamin Netanyahu’ya yeniden iktidar yolu açılmıştı.

1 Kasım’da yapılan son seçimde Netanyahu’nun elde ettiği zafer sonrasında İsrail-Türkiye ilişkilerinin gelecekteki seyri ise merak konusu. Çünkü Türkiye İsrail ilişkileri, Binyamin Netanyahu döneminde kopma noktasına gelmiş, Netanyahu sonrası iki ülke ilişkilerinde normalleşme süreci başlamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni dönem ile ilgili “Karşılıklı temaslarla süreci devam ettirerek ilişkileri tüm alanlarda ilerletme ümidimizi koruyoruz.” değerlendirmesinde bulunmuşdu.

İsrail Devlet Başkanı Isaac Herzog, Erdoğan’ın davetine icabetle, 9-10 Mart 2022 tarihlerinde Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Sözkonusu ziyaret, 2007 yılından bu yana İsrail’den ülkemize yapılan Devlet Başkanı düzeyindeki ilk ziyaret olmuştur.

Türkiye dışişler bakanı Mevlut Çavuşoğlu, 25 Mayıs 2022 tarihinde İsrail’i ziyaret etmiştir. Böylece, 15 yıllık aranın ardından, Türkiye’den İsrail’e Dışişleri Bakanı düzeyinde ilk resmi ziyaret gerçekleşmiştir. İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ise 23 Haziran 2022 tarihinde Türkiye’yi ziyaret etmiştir.

İsrail Ekonomi ve Sanayi Bakanı Orna Barbivay, 18-19 Ekim 2022 tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret etmiştir. Bu vesileyle, Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Bakan Barnivay’la ayrı ayrı görüşmüştür.

İsrail Savunma Bakanı Benjamin Gantz, Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın davetine icabetle 26-27 Ekim 2022 tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret etmiştir. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Savunma Bakanı Gantz’la ikili ve heyetlerarası görüşmeler yapmıştır. Türkiye Cumhurbaşkanı, Bakan Gantz’ı 27 Ekim 2022 tarihinde kabul etmişlerdir.

İsrail Turizm Bakanı Yoel Razvozov, 7-9 Kasım 2022 tarihlerinde “WOCE22: IATA Wings of Change” etkinliğine katılmak üzere Türkiye’yi ziyaret etmiş, bu çerçevede Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile bir görüşme gerçekleştirmiştir.

Bu şekilde, iki ülke yetkilileri arasındaki diplomatik görüşme trafiği, iki ülke arasındaki ilişkilerin gelecekte benzeri görülmemiş bir şekilde genişlediğini duyurdu.

Türkiye-İsrail ikili ilişkilerin gerilediği dönemden bugüne bölgesel konjonktür bir hayli değişti. Yeni dengelerin iki ülkeyi ticaret, sanayi, enerji ve güvenlik gibi pek çok alanda iş birliğine teşvik ediyor.

Gerek Netanyahu gerekse Erdoğan’ın günün şartlarına uyum sağlama becerisine sahip pragmatik liderler oluşundan ötürü Türkiye-İsrail arasındaki normalleşme süreci türbülanslara rağmen devam edecektir.

Nitekim iki ülke arasındaki ilişkiler eskisinden daha fazla genişlemiştir. Her iki ülke liderleri bu ilişkilere zarar vermemeyi düşünüyorlar.

Görünen o ki her iki ülke ortak bir hedefe doğru ilerliyor. Güney Kafkasya’daki ikinci Karabağ savaşı sırasındaki stratejik iş birlikleri, iki ülke arasındaki iş birliğinin devam ettiğini göstermektedir, çünkü Azerbaycan’ın Nahçıvan’a ve dolayısıyla Türkiye, Avrupa ve İsrail’e kara bağlantısı için Zengezor Koridoru projesi henüz gerçekleşmemiştir.

İran’ın Zengezor Koridoru’nun uygulanmasına yönelik fitne ve engelleri nihayet etkisiz hale getirilmiş ve bu Türk-Batı projesi sona erecektir.

İsrail’in Azerbaycan’ın çıkarları doğrultusunda İkinci Karabağ savaşına aktif olarak katılması ve İsrail’in kamu ve özel şirketlerinin Azerbaycan’daki büyük varlığı, bu ülkenin Türkiye ile iş birliğinin devamını kaçınılmaz hale getirmiştir.

Diğer bir deyişle, İsrail ve Türkiye ortak ve uzun vadeli hedefleri için kapsamlı iş birliğini sürdürmelidir.