Türk Politikalarının Göçmenlere Yönelik Zorlaştırılması

Türk Politikalarının Göçmenlere Yönelik Zorlaştırılması 

Yazar: Fateme Lotfi

İngiliz hükümeti, insan kaçakçılığı çetelerini tasfiye etmek için koordineli eyleme odaklanmak üzere Türkiye ile bir anlaşma imzaladığını duyurdu. İngiliz medyası, Türk Emniyet Müdürlüğü tarafından İngiliz desteğiyle bir harekat merkezi kurulacağını bildirdi. İngiliz hükümeti, Ulusal Suç Teşkilatı merkezi ve Türkiye’de yerleşik İçişleri Bakanlığı istihbarat personeli ile Türk mevkidaşları arasındaki işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyeceğini söyledi.

Anlaşma, İngiltere’deki Muhafazakarların, İşçi Partisi’nin iltica politikasında “felaket bir başarısızlık” olarak adlandırdığı şeyden kamuoyunun odağını uzaklaştırmaya çalışmakla suçlanmasıyla geldi. İngiltere Göçmenlik Bakanı Robert Jenrick Çarşamba günü BBC Radio 4’e, İnsan kaçakçılığı çetelerini ortadan kaldırmak için diğer ülkelerle çok yakın işbirliği yapacağız, bugün en önemli müttefiklerimizden biri olan Türkiye ile yeni bir ortaklığa başlıyoruz dedi.

Guardian gazetesi, geçtiğimiz yıl İngiltere İçişleri Bakanlığı’nın göçmenlerin İngiltere’ye girişini engellemek için Türk sınır güçlerine 3 milyon pounddan fazla mali yardımda bulunduğunu yazdı. Avrupa Birliği, dünyanın en fazla mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye’ye yaklaşık 6 milyar avro (6,5 milyar dolar) yardım ayırdı. Bu fon, Ankara ile Brüksel arasında sığınmacıların Avrupa’ya akışını durdurmayı amaçlayan plana dayanan bir anlaşmanın parçasıydı. İngiliz hükümeti Salı günü yaptığı açıklamada, göçmenlerle ilgili ortak bir operasyonda çalışmak üzere Türkiye’ye daha fazla insan göndereceğini duyurdu. Ortak Operasyon Merkezi’nin odak noktası, organize göçmenlik suçlarını ele almak ve yasa dışı göçte kullanılan malzemelerin tedarik zincirini bozmak olacaktır. Üzerinde durulacak tedbirlerden biri de, insan kaçakçılarının Türkiye’den İngiltere’ye göçmen taşıyan teknelere girişlerinin engellenmesidir. Generic, İngiltere ve Türkiye’nin bu tür teknelerin Türkiye’de üretilip satılmaması için bu alanda birlikte çalışacağını söyledi.

Türkiye ile İngiltere arasındaki işbirliği, İngiliz göçmen bakanının Türkiye’deki bir sınır karakolunu ziyaret etmesinden sonra güçlendi. İngiltere ve Türkiye, Türkiye üzerinden Birleşik Krallık’a yasa dışı göçü önlemenin yollarını görüşmek üzere bu sonbaharda bir toplantı yapacak. Türkiye İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya Salı günü şöyle demişti: Türk makamları, yasadışı göçü önleme çabalarını hızlandırdıkları için son iki ayda Türkiye genelinde insan kaçakçılığı organize ettiğinden şüphelenilen 370’den fazla kişiyi tutukladı. Yerlikaya, 17 binden fazla kaçak göçmenin sınır dışı edildiğini sözlerine ekledi.

Geçen yıl Türkiye, İran ile olan doğu sınırından 238.448 yasadışı göçmeni ülkelerine iade ettiğini açıkladı. Aynı zamanda Guardian, Türk sınır muhafızlarının göçmenlere yönelik şiddetini bildiren videolar yayınladı. Bu göçmenler çoğunlukla Afganistan’dandı.

İç savaştan kaçan 4 milyondan fazla Suriyelinin yanı sıra bir milyondan fazla yabancı uyrukluya ev sahipliği yapan Türkiye’de mülteci karşıtı duyarlılık artıyor. Türkiye’deki birçok Suriyeli mülteci, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye hükümeti arasındaki ilişkilerin ısınmasından endişe duyuyor. Çünkü ülkelerine dönerlerse olası bir zulümden korkuyorlar. Bu yılın Haziran ayı başlarında, Türkiye’nin Milli Güvenlik Kurulu, Suriyeli mültecilerin dönüşünü kamuoyuna açıklayarak, Suriyelilerin ülkelerine gönüllü dönüşlerini sağlamak için uluslararası desteğe ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni kabinesinin kurulmasının ardından yaptığı ilk toplantıda Türkiye Milli Güvenlik Kurulu, Suriyelilerin güvenli ve onurlu bir şekilde kendi ülkelerindeki barışçıl bir yaşama gönüllü olarak geri dönmelerini sağlamak için uluslararası işbirliğinin önemli olduğunu duyurdu. Suriyeli mültecilerin geri dönüşü, Ankara ile Şam arasında, on yılı aşkın süredir devam eden çatışmaların ardından geçen yılın sonlarında başlayan, Rusya’nın arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerin gündeminde hâlâ yer alıyor. Türkiye, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmek için savaşan Sünni Suriyeli isyancıları destekliyor.

HRW İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu yılın Nisan ayında Türk güçlerinin Suriyeli mültecilere uyguladığı şiddeti bildirdi. Bu örgüt, Türk güçlerini bu ülkenin sınırlarında Suriyeli mülteci ve göçmenlere ateş etmek ve işkence yapmakla suçladı. İngiltere merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nden alınan ve 2023’te 11 göçmen ölümü ve 20 yaralanmanın Türk sınır muhafızlarına atfedildiğini gösteren verilere atıfta bulundu. Gözlemci, Türk makamlarını sınır güvenlik politikalarını gözden geçirmeye ve mağdurlar için adalet aramaya çağırdı.

Sığınmacılar sorunu, bu ülkenin son seçim kampanyalarında yoğun bir şekilde tartışılan bir sorun olan Türk toplumunun ana şikayetlerinden biri olarak kabul ediliyor. Erdoğan’ın rakibi Kılıçdaroğlu, seçim konuşmalarında ve röportajlarında, kazanması halinde 10 milyon kaçak göçmeni uluslararası hukuk ve insan hakları çerçevesinde bir yıl içinde ülkelerine geri göndereceğini açıkça ilan etti. Daha önce yaptığı bir konuşmada özellikle İran sınırından Türkiye’ye gelen Afgan göçmenlerden bahsetmiş ve kazanırsa hepsini geldikleri yere geri göndereceğini söylemişti.

Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında mültecileri Türkiye’den sınır dışı etme sözü oy kazandıran bir sözdü. Ancak Erdoğan, seçimleri kazandıktan sonra yakın gelecekte “kaçak göçmenlerin” durumunda gözle görülür değişiklikler yapacağını duyurdu ve Güvenlik güçlerimiz bu olayla ilgili tedbirlerini artırdı, dedi. Bir milyon Suriyeli mültecinin dönüşü için bir planı olduğunu zaten açıklamıştı. Türk hükümeti, tüm şehirlerde yasadışı göçmenleri tespit etmeye ve sınır dışı etmeye devam edeceğini duyurdu. Türkiye İçişleri Bakanlığı, 2016’dan 2022 sonuna kadar 2 milyon 712 bin 148 yabancı vatandaşın yasa dışı yollardan Türkiye’ye girişini engellediğini söyledi. Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan yeni anlaşma ile Türkiye’de yaşam göçmenler için eskisinden daha zor olacak gibi görünüyor.